Η βασική
επιχειρηματολογία των Σκεπτικών αφορά το κριτήριο της απόδειξης της αλήθειας
ή όχι μιας πρότασης: για να υπάρχει ένα τέτοιο ορθό κριτήριο πρέπει να έχει
ήδη αξιολογηθεί και αυτό με κάποιο άλλο κριτήριο το οποίο επίσης πρέπει να
έχει αξιολογηθεί με κάποιο άλλο κριτήριο κ.λ.π. Οι Σκεπτικοί δεν χρειάζεται
να πιστεύουν ότι οι αποδείξεις βάσει κυκλικής επιχειρηματολογίας ή της εις
άπειρο εκβολής
είναι έγκυρες. Χρειάζεται μόνο να παρατηρήσουν ότι τέτοιες
μέθοδοι επιτρέπουν την εξ ίσου ισχυρή απόδειξη αντιθέτων δογμάτων οδηγώντας
τα σε ισοσθένεια μεταξύ τους. Ο ανθρώπινος νους που παρατηρεί μια
τέτοια ισοσθένεια αντιθέτων απόψεως οδηγείται εις εποχήν,
δηλαδή αναστέλλει την λήψη απόφασης υπέρ ή κατά κάποιας άποψης ώσπου να
δεχτεί πρόσθετες πληροφορίες. Σκεπτικοί της ύστερης αναγέννησης έφτασαν στο σημείο
να θεωρούν την έκφραση βεβαιότητας σαν σημάδι ανοησίας1.
Ωστόσο
τον προηγούμενο αιώνα, ο Μπέρτραντ Ράσσελ δήλωνε ότι "ο σκεπτικισμός αν και
είναι λογικά άψογος, είναι ψυχολογικά αδύνατος"2.
Η δυσκολίες που θα δημιουργούσε μια άκαμπτη σκεπτική στάση ήταν γνωστές ήδη
από την αρχαιότητα και προβλήθηκαν πολλές φορές από τους αντιπάλους των
σκεπτικών οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι οι συνεπείς σκεπτικοί έπρεπε να είναι
αδρανείς αφού βρισκόταν
εις εποχήν για όλα τα ζητήματα ακόμα και αυτά της
καθημερινότητας. Παρόλο που αυτή κριτική δεν προέρχεται από την εντόπιση
λογικών σφαλμάτων αλλά από την αντίφαση της πρακτικής τους οδήγησε τον
Καρνεάδη να προτείνει μια πιθανολογική προσθήκη δηλώνοντας ότι: "το "ως επί
το πλείστον" συμβαίνει να είναι ο γνώμονας για τις κρίσεις και τις πράξεις
μας"3.
Έτσι οι σκεπτικοί συμπεριφέρονται σύμφωνα με τα τοπικά ήθη
επειδή, προσωπικά και προς το παρόν, δεν έχουν καλλίτερους κανόνες να
ακολουθήσουν και γιατί οι εξόφθαλμες αποκλίσεις φαίνεται να συνοδεύονται από
ανεπιθύμητες αναστατώσεις.
1.
Μισέλ ντε Μονταίν:"Δοκίμια",
ΙΙ: 12.404
2.
Bertrand Russel, "Human
Knowledge: Its scope and limits", Allen & Unwin, 1948
3. Σέξτος Εμπειρικός,
(Καρνεάδης)
TLG, Math 7.175.5
